Bài học quản trị rủi ro pháp lý từ Đại án Tân Hoàng Minh

Văn bản thoại Video:

Vụ đại án Tân Hoàng Minh đã khép lại nhưng những câu hỏi lớn về quản trị rủi ro pháp lý vẫn đang còn đó! Mô hình “lách luật” giao dịch trái phiếu doanh nghiệp tưởng như hoàn hảo nhưng đã khiến cho các bị cáo dính vào cạm bẫy pháp lý “thực hiện hành vi gian dối” cấu thành tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Phải chăng Tân Hoàng Minh đã không đo lường trước được mức độ nghiêm trọng của hậu quả có thể xảy ra? Hay, họ đã chấp nhận đánh đổi để đạt được mục tiêu của mình? Hệ thống kiểm soát nội bộ, quản trị rủi ro có hoạt động? Văn hóa quản trị rủi ro pháp lý có được thiết lập tại Tân Hoàng Minh?

Trong quá trình điều tra, Tân Hoàng Minh đã khắc phục được Tám ngàn sáu trăm tỷ đồng, là toàn bộ số tiền chiếm đoạt, một cách nhanh chóng. Chủ tịch Tập đoàn Tân Hoàng Minh nhiều lần khẳng định “chưa bao giờ có ý nghĩ chiếm đoạt tiền của người mua trái phiếu”. Những tình tiết đặc biệt này cho thấy dường như Tân Hoàng Minh chưa thực sự rơi vào hoàn cảnh cùng đường để phải nhắm mắt làm liều như nhiều vụ đại án khác trong thời gian qua. Phải chăng Tân Hoàng Minh đã chơi một ván bài pháp lý mạo hiểm? Và hậu quả thì đã rõ!

Để lách luật bán được trái phiếu rộng rãi ra công chúng, Công ty Tân Hoàng Minh đã mua trái phiếu phát hành riêng lẻ sơ cấp từ 3 công ty phát hành cùng Tập đoàn, rồi sau đó mới phân phối bán lại rộng rãi cho Sáu ngàn sáu trăm ba mươi mốt nhà đầu tư thứ cấp (chủ yếu là người dân, không phải nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp có đủ điều kiện mua trái phiếu riêng lẻ). Tuy nhiên, dòng tiền mua bán trái phiếu sơ cấp là dòng tiền được tạo lập khống! Nhiều hợp đồng không có thật giữa nội bộ các Công ty thuộc tập đoàn đã được ký kết để ngụy tạo hoạt động kinh doanh làm cơ sở xây dựng hồ sơ phát hành trái phiếu riêng lẻ, cũng như tạo dòng tiền giữa Tân Hoàng Minh và 3 Công ty phát hành. 3 Công ty phát hành đã hợp thức số liệu báo cáo tài chính để có được ý kiến chấp nhận toàn phần của kiểm toán độc lập cho mục đích đủ điều kiện phát hành trái phiếu. Công bố thông tin trái phiếu có tài sản bảo đảm để tạo niềm tin nhưng tài sản bảo đảm không đáp ứng đầy đủ các điều kiện pháp lý; các Công ty thẩm định giá ban hành báo cáo thẩm định giá chưa đảm bảo đủ tin cậy. Số tiền huy động được, Tân Hoàng Minh và các công ty không sử dụng đúng vào các hoạt động kinh doanh theo cam kết tại hồ sơ phát hành trái phiếu mà sử dụng vào các mục đích khác, bao gồm lấy của người sau trả cho người trước, trả nợ, đầu tư bất động sản, đầu tư chứng khoán, chi tiêu cá nhân…

Bài học về quản trị rủi ro pháp lý rút ra từ Vụ án này là: “Lách luật” có thể khiến chủ thể rơi vào cái bẫy pháp lý với hậu quả nặng nề không thể lường được. Vì “lách luật” thường đi kèm với các hành vi gian dối, giả mạo, hợp thức hóa để làm đẹp hồ sơ. Nhìn bề ngoài tưởng như hoàn hảo nhưng đây lại chính là điểm “chết người” trong “trò chơi pháp lý”. Trong vụ án này, nó đã khiến Chủ tịch Tân Hoàng Minh và nhiều cộng sự bị quy kết thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Nhiều khi để tránh hay che dấu một sai phạm nhưng chủ thể lại “sáng tạo” ra một sai phạm khác có hậu quả lớn hơn nhiều bằng chiêu trò “lách luật”.

Cảm ơn bạn đã đồng hành cùng chúng tôi trong hành trình truyền thông về văn hóa quản trị rủi ro pháp lý.